بررسی فقهی محدوده نفقه زوجه نسبت به هزینه‌های تحصیلی و درمانی ‌از دیدگاه فریقین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

پژوهشگر گروه پژوهشی مطالعات زنان و خانواده جامعه الزهرا(س)، دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی.

چکیده

این پژوهش، کوشیده است محدوده فقهی ـ حقوقی نفقة زوجه را مشخص کند. طبق اصل 167 قانون اساسی در مواردی که قانون درباره حکم مسئله‌ای اجمال یا سکوت کرده باشد باید حکم مسئله مورد نظر از منابع فقهی و نظر فقها استخراج شود. در ماده 1107 قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران موارد نفقه زوجه به نحو تمثیلی شمرده شده است، اما درباره تعیین محدوده هزینه‌های تحصیلی و درمانی وی، صراحت یا حتی بیان ضمنی وجود ندارد. از این‌رو برای استخراج حکم این موارد  باید به منابع و دیدگاه های معتبر فقهی رجوع کرد. در این راستا با بررسی نظریات فریقین در خصوص نفقة زوجه و بحث‌های پیرامون آن، این نکته را اثبات می‌کنیم که نفقه یکی از مباحث مهم فقهی ـ حقوقی است و افزون بر مواردی هم‌چون خوراک، پوشاک و مسکن که فریقین در آن اتفاق نظر دارند، مواردی مانند هزینه‌های تحصیلی و درمانی زوجه را نیز در بر می‌گیرد. البته در این زمینه اختلاف نظرهایی وجود دارد  ولی طبق روال متعارف و معمول، نظر مشهور  ارجح است. از این‌رو با توجه به شرایطی که ضمن پژوهش مطرح می‌گردد هزینه‌های یاد شده به‌طور مشروط جزو نفقه زوجه محسوب می‌شوند نه به‌طور مطلق، بر خلاف سایر موارد متعارف در نفقه. گفتنی است که همة نفقات زوجه اعم از مطلق و مشروط، در صورت تمکین زوجه از زوج به وی تعلق می‌گیرد در غیر این ‌صورت وی مستحق آن نخواهد شد.

کلیدواژه‌ها