دانشجوی دکتری رشته تاریخ اهل بیت(ع) جامعه المصطفی العالمیه، پژوهشگر جامعه الزهرا(س)
چکیده
ملیّت مادر امام رضا(ع)، به عنوان بحث حاشیهای در منابع مطرح شده و دیدگاههای گوناگونی را برتافته است. بررسی ملیت بانو، نه تنها سبب کشف حقیقتی تاریخی میشود؛ بلکه زمینهای برای ارائه فرضیهای بزرگتر و پاسخی عمیقتر به این پرسش میشود که چرا مادران هفت تن از ائمه(ع)، کنیز و از ملیتهای مختلفی بودند. در تحقیق حاضر، فرضیه یونانی بودن بانو نجمه که برای اولین بار مطرح شده، با بهرهگیری از دلایل نقلی، قرائن و شواهد و با روش تحلیلی تاریخی بررسی میشود. دستاورد مقاله این است که بانو نجمه (اَروی)، کنیز غیر عربی یونانیتبار، با رنگ روشن، چهرهای درخشان و موهای قرمز متمایل به زرد بوده که در نوبه میزیسته و از اقصی المغرب خریداری شده است. بعید نیست که اجداد ایشان از یونانیهایی باشند که به توصیه ارسطو توسط اسکندر به سقوطرا مهاجرت کردند. وجود القاب شقراء، صفراء، صقرا و صقر، وصفِ مولَّدات و شگفتی اصحاب امام(ع) از خرید وی، سنت بَقط که واژهای هلنی است و غیره، از جمله دلایل و مؤیدات یونانی بودن او است.
)