بررسی مقایسه‌ای رویکرد افراد مجرد و متأهل درباره کارکرد ازدواج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار رشته روان‌شناسی دانشگاه پیام نور تهران

چکیده

تغییر و تحول الگوهای ازدواج و چگونگی تشکیل خانواده به دنبال گذار از جامعه سنتی به مدرن سبب تغییراتی در اهداف، کارکرد و ضرورت تشکیل خانواده شده است. هدف این پژوهش، بررسی مقایسه­ای رویکرد افراد مجرد و متأهل درباره کارکرد ازدواج با روش کیفی، از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری مقاله، همه زنان و مردان مجرد و متأهل شهر تهران را دربرمی­گیرد. حجم نمونه، شامل 55 مرد مجرد، 57 مرد متأهل، 66 زن مجرد و 60 زن متأهل است که به شیوه نمونه­گیری هدفمند و در دسترس انتخاب شده­اند. با روش مصاحبه بدون ساخت، آزمودنی­ها به یک پرسش باز «کارکرد ازدواج چیست؟»، پاسخ دادند. مقوله­بندی پاسخ­ها توسط چند روان­شناس با روش تحلیل محتوا انجام شد. همچنین از آزمون ناپارامتریک خی دو، برای بررسی هم­خوانی نظرات افراد بهره برده شد.
پاسخ در شش مقوله کارکردهای جسمانی، روان­شناختی، اجتماعی، اقتصادی، مذهبی و معنوی دسته­بندی شد که مقایسه گروه­های مجرد و متأهل زن و مرد، تفاوت­های معناداری را در این مقوله­ها نشان داد. بین نظرات افراد مجرد و متأهل درباره کارکرد فیزیولوژیکی ازدواج، هم­خوانی وجود داشت. درباره کارکرد روان­شناختی، اجتماعی و اقتصادی، عدم توافق نظرات وجود داشت. افراد مجرد بیشتر از متأهل­ها به مقوله مذهبی و معنوی پرداخته بودند. یافته­های پژوهش بیانگر آن است که با وجودهم­خوانی و ناهم­خوانی­هایی که نشانگر تغییراتی در دیدگاه افراد درباره کارکرد ازدواج است؛ اما همچنان افراد، کارکردهای متعددی برای ازدواج قائل هستند که بیانگر جایگاه و ارزش ازدواج در افراد است و نیز همچنان تمایل به ازدواج وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. آزاد ارمکی، تقی؛ محمدحسین، شریفی­ساعی؛ مریم، ایثاری و سحر، طالبی (1391)، «هم­خانگی، پیدایش شکل­های جدید خانواده در تهران»، نشریه جامعه­پژوهی فرهنگی،  دوره 3، ش1، ص43-77.
  2. بخشوده، اسماء و هادی، بهرامی­احسان (1391)، «نقش انتظارات زناشویی و مبادلات سالم در پیش­بینی رضایت زناشویی زوجین»، دوفصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اسلام و روان­شناسی، دوره 10، ش6، ص27-42.
  3. سیار، ثریا؛ غنچه، راهب و مصطفی، اقلیما (1390)، «مقایسه کارکرد خانواده در ازدواج­های سنتی و مدرن در زنان متأهل شهر تهران»، فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی، سال دوازدهم، ش47.
  4. سرایی، حسن و سجاد، اوجاقلو (1392)، «مطالعه نسلی تغییر ارزش ازدواج در ایران: مطالعه موردی زنان شهر زنجان»، مجلهمطالعاتتوسعهاجتماعیایران، سال پنجم، ش4.
  5. حبیب­پورگتابی، کرم و غلامرضا، غفاری (1390)، «علل افزایش سن ازدواج دختران»، زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، دوره 9، ش1، ص7-34.
  6. دلخموش، محمدتقی (1392)، «بازخورد جوانان ایرانی به ازدواج: یافته­های یک پیمایش ملی»، روان­شناسی تحولی: روان­شناسان ایرانی، سال نهم، ش36، ص331-350.
  7. ____________ (1386)، «ارزش­های ازدواج در جوانان ایرانی»، فصلنامه روان­شناسان ایرانی، سال سوم، ش12، ص299-309.
  8. مهاجرانی، علی­اصغر (1389)، «تحول وضع زناشویی و تغییر الگوی سنی ازدواج در ایران»، فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی (دانشگاه آزاد واحد شوشتر)، سال چهارم، ش11، ص41-54.
  9.  مهربانی، وحید (1395)، «نظریه اقتصادی ازدواج»، نشریه مدل­سازی اقتصادی، دوره 10، ش1 ( پیاپی 33)، ص49-66.
  10. نوابی­نژاد، شکوه (1380)، مشاوره ازدواج و خانواده درمانی، بی­جا: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
  11. نیل­فروشان، پریسا؛ علی، نویدیو احمد، عابدی (1392 )، «بررسی ویژگی­های روان­سنجی مقیاس نگرش به ازدواج»، روان پرستاری، دوره 1، ش1، ص35-47.
  12. هنرپروران، نازنین؛ مصطفی، تبریزی؛ شکوه، نوابی­نژاد و شفیع­آبادی (1389 )، «اثربخشی آموزش رویکرد هیجان­مدار بر رضایت جنسی زوجین»، اندیشه و رفتار، سال چهارم، ش15.
  13.  
  14. Argyle, M. (2001), The Psychology of Happiness, London: Routledge.
  15. August, K.J; C.S, Kelly & C.N. Markey (2015), "Marriage, Romantic Relationships, and Health Rutgers University", Camden, NJ, USA .Available online  Encyclopedia of Mental Health (Second Edition) 2016, Pages 46–5.
  16. Barlow, Marcia (2008), "A guide to family Issues the marriage advantage", Publisher: united families international. Arizona, USA. www.unitedfamilies.org.
  17. Diener, E.D. & M, E. P.  Seligman (2004),  "Beyond money: Toward an economy of well-being:, Psychological Science in the Public Interest, 5, 1-31.
  18. Doherty.W.J; W. A, Galston; N. D, Glenn; J., Gottman; B., Markey; H.J, Markman; S, Nock & J. Wallerstein (2011), Why marriage matters: Thirty conclusions from the social sciences. 3rd ed, Institute for American Values, NewYork: NY,  48 pages.
  19. Ducharme,  J K. & M M. Kollar (2012), "Does the “marriage benefit” extend to same_sex union?:evidence from sample of married lesbian couples in Massachusetts:, Journal of homosexuality, 59: 580- 591.
  20. Fowers , Blaine J. (2000), Beyond The Myth of Marital Happiness, Publisher: Jossey-Bass; A Wiley Company, San Francisco.
  21. Ghimire, Dirgha J. & G, Axinn William (2013), "Marital Processes, arranged marriage, and  contraception to limit fertility", Demoghraphy, 50(5):1663-1686.
  22. Johanson, N.J;  E, Backlund; P.D,  Sorlie & C.A,  Loveless (2000), "Marital status and mortality: the national longitudinal mortality study", Annals of epidemiology, 10, 224-238.
  23. Juvva, S., & R, Bhatti (2006), "Epigenetic Model of Marital Expectations", Contemporary Family Therapy: An International Journal, 28(1), 61-73.
  24. Miller-Martinez, D; T, Seeman; AS, Karlamangla; GA, Greendale; N, Binkly &  CJ. Crandall (2014)," Marital histories, marital support, and bone density: findings from the midlife in the United States Study", Osteoporos Int, 25(4): 1425-6.
  25. Monin, J.K & Margaret S,  Clark (2011), "Why do men benefit more from marriage than do women? Thinking more broadly about interpersonal processes that occur within and outside of marriage", sex roles, 65:320-326.
  26. Reed, fred, w & McBroom (1995), "The Impact of Marriage on Fertility Intentions And Related Values", International Journal of Sociology of the Family, Vol.25:No.1;91-98.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار