گونه‌شناسی روایات و بازشناخت شخصیت تاریخی حدیثی «ام‌ایمن»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)

چکیده

محدثات، در میان راویان احادیث فریقین حضوری چشمگیر داشته و تأمل در روایات آنان،به عنوان بخشی از عناصر مهم و نقش‌آفرین اجتماعی اسلام،امری مهم به‌شمار می‌آید.یکی از زنان مؤثر صدر اسلام،«ام‌ایمن» است.وی در دوران کودکیِ رسول‌الله(ص) سرپرستی ایشان را برعهده داشته و به‌همین‌خاطر به «حاضنة النبی» ملقب گردید.ام‌ایمن به گواه رسول‌الله (ص)، امیرمؤمنان و امام صادق(ص) از اهل‌بهشت و مورد اعتماد حضرت زهرا(س) بوده و مطابق برخی روایات،در عصر ظهور حضرت ولی‌عصر(عج) رجعت نموده و حضور خواهد داشت.پژوهش حاضر با هدف شناخت شخصیت تاریخی حدیثی ام‌ایمن،راویان و روایات ایشان به‌روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای سامان یافته که به معرفی ام‌ایمن،بازشناسی شخصیت تاریخی حدیثی وی و گونه‌شناسی موضوعی روایات ایشان بر اساس ابواب جوامع حدیثی،پرداخته است.همچنین و در همین راستا روایات جمع‌آوری گردیده از ایشان در هر موضوع، ذیل عناوین اصلی و  فرعی تفکیک شده و به تبیین آنها پرداخته شد.نتایج این پژوهش،نشان می‌دهد که اولاً شخصیت رجالی ایشان،مورد توثیق شیعه و اهل‌سنت بوده،ثانیاً شاگردان و راویان طبقه نخست از ایشان(در منابع شیعه و سنی) نیز از نظر رجالی دارای وثاقت و جلالت هستند و ثالثاً پربسامدترین گونه‌های روایی ایشان به ترتیب عبارت‌است از: روایات تاریخی،احادیث فضائل اهل‌بیت(ع)، روایات فقهی و روایات اخلاقی.

کلیدواژه‌ها

موضوعات