مؤلفه‌های سلامت جنسی همسران مبتنی بر منابع اسلامی

«سلامت جنسی» از جمله موضوعات مهمی است که ابعاد مختلف فردی، خانوادگی و اجتماعی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به این منظور، هدف پژوهش حاضر، شناسایی مؤلفه­های سلامت جنسی همسران بر اساس منابع اسلامی است. پژوهش بر پایه دو رویکرد کیفی و کمّی و در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول (شناسایی مؤلفه‌­ها)، بر اساس روش تحلیل محتوا، آیات و روایات مرتبط با این سازه، تحلیل و مبتنی بر الگوی کیفی نظریه داده‌بنیاد، کدگذاری و طبقه‌بندی شدند. در مرحله دوم، به‌منظور ارزیابی روایی محتوایی مؤلفه‌ها، مؤلفه‌های استخراج‌شده توسط کارشناسان، ارزیابی و مورد تأیید قرار گرفت. چهار مولفه اصلی «سلامت بدنی»، «سلامت بینشی»، «سلامت عاطفی» و «سلامت رفتاری» و 12 زیرمؤلفه «سلامت جهاز تناسلی»، «آگاهی به ارزش معنوی آمیزش حلال»، «آگاهی به احکام و حقوق جنسی»، «آگاهی به تفاوت­های جنسی»، «عدم تفکر به غیر همسر»، «تمایل به همسر»، «عدم تمایل به همجنس»، «تعاملات کریمانه»، «مهارت تحریک‌کنندگی»، «مهارت­ خویشتنداری»، «رفتار مطابق با جنسیت» و «شرایط رابطه» در مرحله اول پژوهش استخراج شدند. از شاخص روایی محتوا (cvi)، برای سنجش میزان تطابق و از شاخص ضریب نسبی روایی محتوا (CVR)، برای سنجش میزان ضرورت مؤلفه­ها و زیرمؤلفه­ها، استفاده شد. میزان ضرورت و مطابقت تمام مؤلفه­ها و زیرمؤلفه­ها، با نظر کارشناسان در سطح مطلوب ارزیابی شده است. بر اساس مؤلفه­های استخراج‌شده از متون دینی، و تأیید کارشناسان، می­توان مفهوم­پردازی دقیقی از سلامت جنسی ارائه کرد که عبارت است از: وضعیت مطلوب بدنی، شناختی، عاطفی و رفتاری مرتبط با کنش جنسی زوجین، که علاوه بر ارضای نیاز جنسی متقابل آنها به‌گونه­ای محترمانه، لذت­بخش و آرامش­بخش، زمینه محبت بیشتر به یکدیگر، فرزندآوری و کارکردهای متعالی آنها را نیز فراهم می‌کند.