بررسی تحلیلی آراء قرآن‌پژوهان فریقین درباره عبارات چالش‌برانگیز آیه سوم سوره نساء و ارزیابی برخی ترجمه‌های فارسی معاصر از آنها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار رشته‌ علوم قرآن و حدیث دانشگاه آیت‌الله بروجردی(ره)، بروجرد، ایران

2 دانشجوی دکتری رشته‌ علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران؛

3 دانشجوی دکتری رشته‌ علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس تهران ایران

چکیده

یکی از آیاتی که از سوی مفسران و به دنبال آنها، مترجمان فارسی معاصر، معرکه آراء مختلف و بعضاً متعارضی واقع شده، آیه سوم سوره نساء است که در زمینه «چگونگی ارتباط‌دهی بین جمله و جزای شرط، معادل «ما طابَ» و معنای «مَثْنى‏ وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ» قابل مشاهده است. مقاله حاضر، با هدف ارائه تفسیر صحیح از این موارد و دست‌یابی به ترجمه‌ای صحیح از آنها و استمداد از روش کتابخانه‌ای در گردآوری مطالب و شیوه اسنادی در نقل دیدگاه‌ها و روش تحلیلی - توصیفیِ در ارزیابی داده‌ها، درصدد برآمده است تا ابتدا این عبارات چالش‌برانگیز را با استفاده از مصادر لغوی و تفسیری مشهور، بررسی و تحلیل نموده و سپس با ابتناء بر دستاورد موجود، برخی ترجمه‌های فارسی معاصر قرآن (خرمشاهی، صفارزاده، صفوی، حداد عادل، فولادوند، مشکینی، مکارم شیرازی و یزدی) را نیز ارزیابی کند. برآیند پژوهش حاضر در بررسی بخشی از آیه، این شد که هفت نظر مطرح‌شده درباره ارتباط بین جمله و جواب شرط، به‌ویژه تقدیر «سرپرستی» و تفسیر «مِنَ النِّساءِ» به بیوه‌زنان، نادرست هستند و تنها تقدیر «نکاح»، مناسب‌ترین نظر محسوب می‌شود. افزون‌ بر اینکه، یزدی در معنایابی موارد فوق، نسبت به دیگر مترجمان، مناسب‌تر عمل کرده است.

کلیدواژه‌ها