نقش رعایت حریم های ارتباطی بر کیفیت محیط شغلی زنان شاغل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علامه طباطبایی

2 استادیار، گروه مشاوره، دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

هدف این پژوهش، بررسی حریم‌های ارتباطی زنان شاغل و اهمیت رعایت حریم‌ها در محیط شغلی است. این مطالعه‌ کیفی با مشارکت 15 نفر از بانوان شاغل در مراکز توان‌بخشی شهرستان نجف‌آباد، با روش نمونه‌گیری هدفمند و مصاحبه عمیق نیمه‌ساختاریافته، تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. برای تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها، از روش تحلیل محتوای قراردادی استفاده ‌شده است. تحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه، در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی صورت گرفت که به شناسایی 3 کد انتخابی، 9 کد محوری و 59 کد باز انجامید. نتایج، منجر به شناسایی دو مقوله اصلی شد که عبارتند از: 1) حریم شخصی؛ که با زیرمجموعه‌های حفظ مرزهای گفتاری، حفظ مرزهای رفتاری، حفظ مرزهای احساسی، همراه است و 2) حریم محیطی؛ شامل زیرمجموعه تفکیک جنسیتی و حفظ مرزهای اخلاقی-اعتقادی است. طبق یافته‌های این پژوهش، مرزهایی که افراد برای خود می‌سازند، پایه‌ای برای تعامل با دیگران شکل می‌دهد. در صورتی‌که زنان شاغل، برای خود حریم‌های مشخصی در محیط شغلی داشته باشند و دیگران نیز به این حد و مرز پایبند باشند، از رضایت شغلی بالاتری برخوردار بوده و از آرامش روانی بیشتری در محیط کار بهره خواهند برد که موجب ارتقای سلامت روان کارکنان می‌شود. همچنین، زنان شاغل، موافق اعمال مرز و حریم از جانب مدیریت و محیط شغلی هستند. در واقع، مدیریت مرزها، پیشگوی بسیار قوی در موفقیت یا شکست اشتغال زنان است. تعیین مرزهای شغل- خانواده، عامل کاهش تعارضات شغل- خانواده و مشکلات زناشویی افراد است و موجب افزایش کیفیت روابط بین همسری زنان شاغل نیز می‌گردد.

کلیدواژه‌ها