بررسی عوامل موثر بر طلاق در دهه اخیر (مرور سیستماتیک)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس جامعه الزهراء

2 دانش‌آموخته دکتری روان‌شناسی بالینی مرکز تحقیقات علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله(عج)، مدرس‌ دانشگاه، مشاور

چکیده

نرخ طلاق در سال­های گذشته به­طور چشمگیری افزایش­ یافته ­است. مقاله حاضر با توجه به دستاوردهای پژوهش­های انجام‌گرفته طی دهه اخیر، به‌دنبال یافتن مهم‌ترین عوامل مؤثر بر طلاق در ایران است. نوع مطالعه، مروری سیستماتیک بر مطالعات ثبت­شده در دهه اخیر (از سال 90 تا 98) درباره علل و عوامل طلاق است. بدین­منظور، در پایگاه­های اطلاعاتی مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی (SID)، پایگاه مجلات تخصصی نور (Noormags)، بانک اطلاعات نشریات کشور (Magiran) و پرتال جامع علوم انسانی (Ensani)، با کلیدواژه­های علل و عوامل طلاق، جستجو صورت­گرفت که حاصل آن 90 مقاله بود. با کنار­گذاشتن مقالات تکراری و کمتر مرتبط در دوره زمانی مشخص، 41 مقاله، شرایط حضور در این تحقیق را دارا ­بودند. یافته­ها نشان ­داد که عوامل فردی (شخصی، شخصیتی، جمعیت­شناختی و جسمی) و عوامل فرهنگی- اجتماعی، اقتصادی، قانونی و موقعیتی در ایجاد طلاق نقش­ دارند. به­علاوه، توجه به آمادگی­های درونی و تغییرات فرهنگی و اجتماعی در سطح گسترده نیز مزید علت­ شده و باعث افزایش روزافزون طلاق گردیده ­است. افزون­بر­آن، فرهنگ و عوامل شخصی و شخصیتی نشأت­گرفته از فرهنگ را می­توان به‌عنوان عامل مستعدساز، در رأس عوامل پدیدآورنده طلاق به­شمار­ آورد.براساس نتایج به‌دست­آمده، عوامل زمینه­ساز(فرهنگ و فاکتورهای شخصی و شخصیتی ناشی از فرهنگ)، از مهم‌ترین عواملی است که می­توان با اصلاح آنها، سیر پیشرفت طلاق را کاهش داد و امید به پایداری و ثبات در زندگی­ زناشویی را بالا ­برد. عواملی مثل روابط نادرست بین ­زوجینی و اقتصاد، از نوع آشکارساز بوده و در­­نهایت، قوانین و عوامل موقعیتی را تداوم­بخش آن دانسته که در به­نتیجه­رساندن زوجین به طلاق موثر است.

کلیدواژه‌ها